Donderdag 5 oktober
11:30, de koffie pruttelt op de van Haersoltelaan! Wilbert Hetty Willy en Marijke, druppelen binnen. Marijke heeft stroopwafels mee. We laten alles goed smaken, en stappen om 12:00 uur in de auto op weg naar Eindhoven! Het stormt. Gaat het vliegtuig de lucht in, hoelang hebben we vertraging? Als we Eindhoven naderen is de wind al een stuk minder en met 10 minuten vertraging kiezen we het luchtruim! Marijke Wilbert en Hetty laten de wijn goed smaken in het vliegtuig. Ook Hetty’s broek mag meegenieten. De tafeltjes waren niet waterpas!
Als we uitstappen merken we dat het warmer is dan in Nederland. Lekker! De verhuurder van de bus staat ons op te wachten met een bordje Sennema! Na controle van de bus, rijden we richting Gilau. Het is inmiddels stikdonker, om 20:30 komen we aan bij het hotel en om 21:00 uur zitten we aan tafel! We lusten best wat!
Om 23:30 gaan we met een goed gevulde maag richting bed en spreken af om 7:15 te ontbijten!
6 oktober
Na een beste nachtrust zien we om 7:15 elkaar aan de ontbijt tafel. Een eitje bakken en toast maken vergt heeeeel veel tijd. Maar het smaakt heerlijk. Onze vrienden Evert en Peter zijn inmiddels ook in Roemenië met de vrachtwagen. We zien elkaar morgen in Brasov.
Om 8:30 zoeken we de bus op en rijden we 150 km richting Hidiselu de Sus! Mooi herfstuitzicht! De reis gaat voorspoedig. We verbazen ons (opnieuw) over de grote niet bewoonde Roma huizen ( waarom zou je er gaan wonen, als leeg status symbool is het mooi zat).
Om 10:45 rijden we de parkeer plaats van de dokterspost op, we worden welkom geheten door Vlad ( de zoon van de Huisarts, die ook onze tolk is). We evalueren het afgelopen jaar en de onvolkomenheden in de Roemeense gezondheidszorg. De digitale snelweg is hier echt nog geen snelweg, en daar heeft dr. Precup echt last van! Ook zijn er nog veel Roemenen zonder zorgverzekering, maar dokter als Precup is, is hij er voor alle dorpelingen.
Ze willen graag een nieuwe vloer aanleggen, zonder voegen. Huidige vloer is af en voldoet niet meer aan de hygiënische standaard!
We laten een bijdrage achter voor de vloer en gaan met Vlad naar Dombrava, naar de zorginstelling van Viorel. Een opvanghuis voor zwervers die in het ziekenhuis hebben gelegen. Mensen met een verstandelijke beperking, mensen uit de GGZ, demente bejaarden. Een prachtige bonte mengeling van mensen die zorg nodig hebben en die in deze huizen warme zorg krijgen, bed bad brood en een hoop liefde krijgen! Viorel is er zelf niet. Hij heeft wat struggle met de overheid. Toen hij een aantal bewoners in wilde laten schrijven ( ze komen soms binnen met alleen een naam, en soms als ze het zelf niet kunnen vertellen zonder naam…) wilde de ambtenaar dat de bewoners mee kwamen. Viorel kreeg het niet voor elkaar om het zonder hen te doen!
Dan maar met, geholpen door buren met karren, brancards, rolstoelen kwamen ze met z’n allen aan. Deze vertoning kwam op TV.
Een van de verpleegsters leidt ons rond. Wat een verschil met Nederland. De bezetting is 1 op 30, snachts is er niemand ( de “beste” van ieder huis krijgt een telefoon om als er wat is naar Viorel of zijn vrouw te bellen). We worden er stil van.
We gaan weer op pad, lunchen met Vlad in Baile Felix, en vangen dan de lange reis aan naar Aiud!
We maken op de terugreis foto’s van de immense huizen van de Roma’s. Ze staan leeg, allemaal! Statussymbolen!
Om 19:30 komen we aan in Aiud! Prachtig Hotel. We eten lekker! Bij het toetje lukt het Wilbert en Ies niet om een gecombineerd toetje te vragen. Dan maar 2 aparte. Ijs met slagroom en vruchten met slagroom. Ze snappen hier niet alles, ijs wordt pancake. Ach het zijn met vuilnisvatten,, je kunt er alles inschuiven.
Na het eten bespreken we het project in Brasov en het feit dat de diaconie haar bijdrage heeft ingetrokken (nadat we een mooie tijd hebben afgebouwd). Morgen gaan we dat met Miklos bespreken. Best lastig, vertellen dat je volgend jaar een stuk minder geld overmaakt dat de afgelopen vele jaren. Maar we hebben goede argumenten (diaconie steunt kortdurende projecten, en doet weer andere projecten). De vrachtwagen met kleding blijft zeker ieder jaar die kant op gaan. Alleen de landurige steun voor de 3 ouderen in Nikodemus brengen we terug, naar hoeveel? Dat bespreken we thuis met de rest van de werkgroep.
7 oktober
Na een heerlijke nachtrust en mogelijk nog een heerlijker ontbijt vertrekken we om 8:15 richting Brasov. In Sibiu stoppen we voor koffie, lopen de stad even door, bekijken een prachtige orthodoxe kerk en stappen daarna weer in de auto op weg naar Brasov. We hebben ontdekt dat Roemenen weg piraten zijn. Met gevaar voor eigen leven halen ze in. Levensgevaarlijk. We aanschouwen het en denken er het onze van: “gelukkig doen we dat in Nederland anders”.
Om 13:30 komen we aan bij Huis der Hoop. We worden hartelijk ontvangen door Arpad, Miklós en Csilla. Evert en Peter zijn ook al gearriveerd, en gasten uit Zwitserland, Berlijn en Kampen hebben ook al hun intrek genomen in Huis der Hoop. Het weer is inmiddels omgeslagen, het regent pijpenstelen. Dan maar de inwendige mens versterken. Palenca…. Ja ja we proeven allemaal. Woh, de zoete variant valt bij Irna en Hetty goed in de smaak. De uitgebreide lunch laten we ons goed smaken.
Na de lunch inchecken en gaan Peter, Evert, Wilbert, Marijke en Irna in gesprek met Miklos. Miklos is een reëel mens. Hij vindt het geweldig dat we Nikodemus al 25 jaar supporten en kan zich voorstellen dat de diaconie en wij andere keuzes maken. Een prachtig feit is dat de vrachtwagen met kleding een opbrengst heeft van 6500 euro. Prachtig! Daarmee maken we echt het verschil.
Na het goede gesprek doen we nog even wat voor onszelf op de kamer en daarna start de bijeenkomst 25 jaar Huis van Hoop. Partnergemeentes en anderen vertellen en laten zien wat de samenwerking hen heeft gebracht. Warme banden en veel praktische hulp. Daarna is het alweer tijd voor eten en….. palenca. Rond 22:00 uur is het klaar, en zijn wij er ook wel klaar mee. Bed opzoeken, of ons boek, of de livestream voor het voetbal… Maar ach wat heeft dat laatste zin als we weten dat Zwitserland met 8-0 heeft gewonnen.
8 oktober
Ik moest jullie natuurlijk even testen. Peter en Hans hadden het in de gaten. Natuurlijk was het niet Zwitserland maar Zweden ?.
Vandaag zitten we met veel mensen aan het ontbijt in Home of Hope. Na een heerlijke nachtrust laten we het ontbijt goed smaken. We hebben op het programma gezien dat we om 15:00 uur weer wat krijgen. Om 11:00 uur begint de viering, oh oh oh hoe lang gaat die kerkdienst duren.
Voordat we ons dat af vragen reizen we af naar Nikodemus. Arpad laat ons (met de nieuwe manager) het gebouw zien en vertelt over de zorg die hier geboden wordt. En weer valt het ons op evenals in Dumbrava dat je met weinig middelen veel kunt doen. Het ziet er schoon, netjes, vrolijk uit. Inrichting is sober maar treft doel en het is er gezellig. In de eetzaal, waar de bewoners nog aan het ontbijten zijn worden we meer dan vriendelijk toegeknikt. Het lijkt erop of de bewoners ons welkom willen heten in hun huis. Na de koffie en een goed gesprek over Nikodemus waarin Arpad vertelt dat ze door 10-12 inspecties bekeken worden mogen we ook nog het blijf van m’n lijf huis zien. Over de inspecties, er wordt anders geïnspecteerd dan in Nederland. We zien in de eetzaal een bak met medicatie op een kastje staan, niemand kijkt er naar om. Vervolgens doet een van de verpleegsters de bak in de bovenste la van het kastje…. Zonder slot. Ondenkbaar in Nederland.
Terug naar blijf van m’n lijf huis. Omdat er op dit moment geen gasten zijn mogen we binnen kijken. Voor ons allen de eerste keer. Vrouwen die thuis mishandeld worden kunnen hier met hun kinderen komen voor onderdak en therapie. Prachtig. Je voelt de drama in het gebouw. Wat een leed “loopt” hier dagelijks rond. Gelukkig is er nu niemand, goed teken. Arpad vertelt dat het met Pasen en kerst heel erg druk is. Mannen komen dan (meestal van langere tijd in het buitenland te hebben gewerkt) thuis en de vlam slaat in de pan. Daar waar wij feest vieren en het goed hebben met elkaar hebben vrije dag dus ook een hele andere uitwerking.
Om 10:30 zijn we terug in Home of Hope en tegen 11:00 uur gaan we in de kerk zitten. De kerk is mooi versierd. Er hangt een feestelijke sfeer. Wilbert is een van de 5 voorgangers, en heeft tijdens de avondmaalsviering een rol. Mooi om dat met elkaar te doen. Irna brengt de groeten over van onze thuisgemeente.
Maar dit zijn niet de enige onderdelen. Een lange preek, nog 8 anderen die groeten overbrengen (en niet iedereen houdt het kort), speeches van deze en gene. Lang verhaal kort: we zitten 3.5 uur in de kerk…..
En dan is het opeens 15:00 uur en zitten we aan een mooi gedekte tafel en krijgen heerlijk eten voorgeschoteld. Daarna hebben we (eindelijk) wat vrije tijd en gaan met elkaar de stad in. Brasov is een mooie stad, we lopen via een smalle trap de berg op, kijken in de orthodoxe kerk, steken daar een kaarsje aan en wandelen wat door de stad. Om 19:00 uur komen we bij (voor sommigen bekend) het restaurant waar Arpad voor ons heeft besproken. We laten ons weer het heerlijkste eten opdienen. Maar het mooiste van deze avond zijn (ik kan er niks anders van maken) de herentoiletten. Foto’s worden gemaakt, gedeeld met (vooral mannen) die er al eerder zijn geweest. Het is hilarisch.
Tijd om naar bed te gaan, morgen is het vroeg dag. 6:30 ontbijten en 7:15 vertrekken voor de lange rit naar Gherla.
9 oktober
Om 6:30 zitten we aan het ontbijt, en….. Evert en Peter schuiven bij ons aan . hoe lief is dat, ze hoeven niet zo vroeg uit bed maar kiezen voor een laatste gezellig samenzijn. Ook de gasten uit Davos zitten vroeg aan het ontbijt, we groeten hen en na het ontbijt Peter en Evert en gaan om 7:15 op pad.
Evert en Peter gaan om 8:30 lossen en rijden dan richting Hongarije waar ze hun terug vracht ophalen.
Wij kome na 1.5 uur vast te staan in een file….. waarschijnlijk een ongeluk gebeurd want alles staat echt stil en er komt niemand van de andere kant. Sommige chauffeurs slaan rechtsaf, wij bedenken even of we dat ook willen en volgen dan de anderen. Maar helaas we zien auto’s door het weiland rijden en modderpaden, en we besluiten om te draaien als we zien dat we over een waterbuis moeten van 60 cm doorsnee, waar een aantal auto’s voor ons eerst onder hun auto’s kijken of het gaat lukken. Wij riskeren het niet. Dan maar terug, ook een hele uitdaging op een smal modderpad. We doen nog een poging om via een ander dorpje op de goede weg te komen, maar ook daar stopt het bij modderwegen en hobbelpaden. Inmiddels is het ruim een uur later, lijkt op de phone tom dat de file voorbij is en proberen we de weg weer waar het ongeluk is gebeurd. We kunnen door en even later zien we twee auto’s (total loss) langs de kant staan.
We stoppen voor koffie (de wandeling door de stad Sighisoaralaten we achterwege door het oponthoud) en rijden daarna door naar Gherla. Onderweg nog tanken en een korte koffie stop en rond 15:00 uur komen we daaraan. (pfff vanaf 7:15 in de auto, best een eind). Dr Utiu en Mimi staan ons al op te wachten. We eten samen en praten over het astma project. Wat mooi dat we hier zo het verschil kunnen maken. Kinderen krijgen 6 maanden medicatie en daarna komen ze nog voor een periode terug voor controle, dr. Utiu heeft 17 kinderen kunnen behandelen. Ook nu weer de vraag naar opvolging. Ze lacht dan vriendelijk en straalt aan alle kanten uit dat ze echt nog niet gaat stoppen. Mooi om te zien.
We nemen hartelijk afscheid en rijden naar Janos in Bontida. Ook daar een hartelijk (weer)zien met koffie thee en palenca. We bekijken de kerk, de graftombe….. (de winterkerk) en de zaaltjes ernaast. In die zaaltjes zien we de spullen die Evert en Peter gebracht hebben en die we vorige week zelf hebben ingepakt. Hoe leuk is dat. Na een goed gesprek over het bijscholingsproject, vertrekken we om 18:30 uit Bontida. We zijn klaar. Op naar Cluj, waar hotel Belverdere onze laatste stop is. We besluiten om in Camino te eten en vragen aan de bali of ze voor ons willen reserveren. Geen probleem, 20:30.
Als we om 20:30 bij Camino aankomen is Camino dicht en staat in de stijgers. Geen idee waar ze wel voor ons hebben gereserveerd maar wij ontdekken een leuke bistro waar het eten top is. Gezellig. Wilbert en Hetty hebben nog een te leuke discussie over een dicht of openstaand maagklepje……. Om 23:00 uur nemen we de taxi naar huis. Op Irna na wil iedereen nog een afzakkertje in de bar, maar….. bar is dicht. Dan maar naar bed. Morgen ochtend kunnen we uitslapen. Marijke gaat nog morgen ochtend nog naar Istvan en Reka.
10 oktober ’17
Hoera we mogen uitslapen, wat lekker.
Rond 9:00 uur zitten we (behalve Marijke) aan het ontbijt. Marijke is al onderweg naar Istvan en Reka. Lekker eten, daarna uitchecken en nog tijd voor een bakkie koffie. Tijdens de koffie krijgt Marijke een mailtje van wizz air, vliegtuig heeft vertraging….
Hmmm das jammer!
We gaan toch op tijd naar vliegveld omdat we bus in moeten leveren, dan maar daar met een boek op schoot. We proberen nog bij Evert en Peter of we mee mogen rijden, best jammer, ze zeggen nee, ze zitten inmiddels in Hongarije en de vrachtwagen zit vol met riet. We mogen ook niet tussen het riet zitten, tjonge, wat flauw zeg…..
Dan maar wachten in de vertrekhal van het vliegveld. We mogen allemaal weer door de douane, we worden diep in de ogen gekeken onze paspoorten gecontroleerd, je denkt bijna dat je moet blijven, maar dan mag je doorlopen.
Met 1.5 uur vertraging gaan we het vliegtuig in, we vermaken ons prima. Lezen, koffie drinken, rondlopen. 16:15 landen we op Schiphol, we zijn weer thuis.
Een ervaring rijker. Het was goed om er (weer) te zijn. Voor Marijke de 47ste keer, echt waar!!!
Nog wat cijfers:
- De kleding en spullen hebben in Brasov en Bontida afgelopen jaar 8.500 euro opgeleverd!!!
- We hebben 1215 km gereden.
- 5 keer overnacht in op 4 verschillende plekken.
- 6 plekken/projecten bezocht
- We waren soms met 6 en soms met 8.
- De kerkdienst in Brasov duurde 3.5 uur
En het laatste cijfer, we gaan denk ik voorjaar 2019 weer!
Wilbert van Iperen, Hetty Nicolai, Willy Versteegh, Evert Jochemsen, Peter van de Wolf, Marijke Sennema, Ies Bos en Irna Hoiting.